Instituti LIDH – Instituti Luso-Ilir për Zhvillimin Njerëzor

Në përputhje me ligjin nr 8788, datë 07.05.2001 dhe nenet në fuqi të kodit civil të Republikës së Shqipërisë, hartohet dhe miratohet Statuti i “ Instituti LIDH – Instituti Luso-Ilir për Zhvillimin Njerëzor”, i cili shprehet në nenet e mëposhtme:

Neni 1
Forma, Emri, Sigla, Simboli
Forma e kësaj Organizate Jofitimprurëse është Qendër.
Emri i saj eshte: “Instituti LIDH – Instituti Luso-Ilir për Zhvillimin Njerëzor”
Emertimi ne gjuhen angleze: “LIDH Institute – Luso-Illyrian Institute for Human Development”.
Emri i shkurtuar: “Instituti LIDH”.
Qendra ka vulen dhe simbolin e saj, të cilat figurojnë në të gjitha shkresat dhe korrespondencën që del nga Qendra.

Neni 2
Selia
Selia e Qendrës ndodhet në Tiranë, ne adresen: Rruga Mihal Grameno, Rruga Mihal Grameno, n.º 2, Pall. 10, Shk.1 Ap. 7. Selia mund të ndryshohet vetëm me vendim të Bordit te Drejtorëve.

Neni 3
Shtrirja Territoriale
Qendra e zhvillon aktivitetin e saj pa kufizim, në të gjithë territorin e Republikës së Shqipërisë dhe jashtë saj. Ajo mund të themelojë degë të saj në kryeqytet ose në cdo njësi tjetër administrative territoriale të Shqipërisë, si dhe njëkohësisht mund të themelojë degë ose filiale edhe jashtë territorit të Shqipërisë.

Neni 4
Kohëzgjatja
Qendra themelohet dhe do të zhvillojë aktivitetin e saj për një periudhë kohe të pacaktuar.

Neni 5
Qëllimi Qendrës
Instituti ka si qëllim të bëjë kërkime, studiojë dhe promovojë aktivitete me karakter shkencor, teknik, edukativ, kulturor, mjedisor, sportiv dhe biznesi në fusha të ndryshme që nxisin bashkëpunimin dhe zhvillimin.
Për këtë qëllim funksionet e Institutit janë:
Të propozojë dhe promovojë modele teorike dhe praktike të edukimit, trajtimit, zhvillimit të kompetencave dhe menaxhimit të njohurive nëpërmjet edukimit tradicional / klasave mësimore dhe edukimit në distancë duke përdorur mjete të ndryshme të teknologjisë dixhitale.
Të nxisë aktivitete të trajnimit për zhvillimin e kompetencave personale, ndërpersonale, sociale dhe qytetare duke përdorur në veçanti metodat e të mësuarit eksperimental.
Të nxisë aktivitete të studimit, të ndërhyrjes dhe trajnimit në fushat e edukimit për qytetari (në nivel kombëtar, evropian dhe botëror), edukimin për mirëqënien, edukimin e prindërve, edukimin ambiental dhe mirëmbajtjen, vlerësimin e trashëgimisë kulturore, promovimin e mundësive të barabarta midis burrave dhe grave, dhe vecanërisht balancimin e jetës familjare dhe profesionale.
Të nxisë aktivitete të vazhdueshme të agjentëve formues dhe edukative.
Të prodhojë dhe publikojë materiale editoriale dhe didaktike si manuale, libra, CD, DVD dhe midis të tjerave aplikacione dhe platforma dixhitale.
Të propozojë dhe nxisë modele të partneritetit midis agjentëve edukativë siç janë familja, shkolla dhe komuniteti.
Të krijojë një platformë komunikimi dhe ndërveprimi institucional në mënyrë që të intensifikojë shkëmbimin e informacionit midis organizatave publike dhe private, të huaja dhe kombëtare, që kanë si qëllim të përbashkët bashkëpunimin dhe zhvillimin.
Të rrisë mbështetjen financiare të BE në Shqipëri në sajë të optimizimit të pikave të artikulimit nëpërmjet IPA-s dhe programeve të financimit Evropian, duke përfshirë instrumente financiare Euro-Atlantike;
Të hartojë projekte të binjakëzimit midis Qeverive qëndrore e lokale të Shqipërisë dhe Portugalisë;
Të zhvillojë studime dhe projekte kërkimore të zhvillimit (R&D) brenda kuadrit të përcaktuar më lart,

Neni 6
Fusha e veprimtarisë
Zhvillimin e propozimeve dhe projekteve që synojnë reformimin e praktikave të ndryshme institucionale në Shqipëri, parë nën këndvështrimin europian duke përfshirë në përgjithësi fushat shkencore, teknike, të edukimit, kulturës, mjedisit, sportit dhe biznesit, dhe fushave të tjera te ndryshme që promovojnë bashkëpunimin dhe zhvillimin.
Mbledhjen, organizimin, analizën dhe interpretimin e të dhënave te ndryshme, zgjedhjen e metodave dhe përdorimin e programeve te menaxhimit, analizimin dhe perpunimin e tyre, si dhe konkluzione të mbështetura mbi studime profesionale.
Trajnimin e vazhdueshëm teorik e praktik të të gjithë të interesuarve për fushat ku shtrihen projektet e qendrës, të lidhura ngushtë me përdorimin e programeve te hartuara nga kjo Qendër.
Zhvillimi i mekanizmave që promovojnë një ndërveprim më të madh ndërmjet aktoreve të shoqerisë civile në nivel lokal, kombëtar dhe ndërkombëtar në mënyrë që të ngrihen struktura të institucionalizuara për bashkëpunim, komunikim dhe partnership.
Qeverisja e mirë është një nga principet bazë të përpjekjeve për të fuqizuar administratën publike në partnership dhe me aktorë të tjerë sic është shoqëria civile.
Në fushën kulturore dhe mjedisore, Instituti synon zhvillimin e aktiviteteve kërkimore dhe të ngritjes së kapaciteteve për organizimin e aktiviteteve që kanë në qendër zhvillimin kulturor dhe mjedisor në vend dhe në rang rajonal.

Neni 7
Ndalimi i Shpërndarjes së fitimeve
Ndalohet cdo formë e shpërndarjes së të ardhurave si fitim ose cdo formë e përfitimit financiar dhe material nga të ardhurat e Qendrës, prej personave që janë subjekt i Statutit, Aktit të Themelimit, si dhe cdo akti tjetër të Qendrës, përvec detyrimeve në formën e pagave, pagesave, honorareve dhe kompensimeve që rrjedhin nga kontrata e punës dhe/ose kontrata të tjera të ngjashme, si dhe për mbulimin e shpenzimeve të kryera me porosi, për llogari të organizatës jofitimprurëse.

Neni 8
Burimet financiare
Qendra mund të ketë në pronësi pasuri të luajtshme dhe të paluajtshme.
Buxheti i Qendres do të krijohet dhe nga dhuratat, ndihmat, grantet, kontributet dhe sponsorizimet nga persona fizikë dhe juridikë, vendas dhe të huaj. Të ardhurat mund të vijnë edhe nga kryerja e veprimtarive ekonomike dhe administrimi i pasurive si dhe çdo burim tjetër i lejuar nga ligji të dhëna pa kushtëzime që bien ndesh me kushtet e këtij statuti dhe shprehimisht të lejuara prej ligjeve të Republikës së Shqipërisë.
Programet e Institutit financohen nga organizata kombetare dhe ndërkombetare, organizma, institucione dhe fondacione të huaja e kombetare, bordet lokale rajonale, kombëtare e ndërkombëtare, zhvillimi i leksioneve, ekspozitave, etj., dhe nga çdo burim financiar dhe material që sigurohet në forma te ligjshme nga themeluesit e Qendrës. Kontributi fillestar i themelueseve është 50.000 (pesëdhjetë mije) lekë të depozituara në llogari të Qendrës “LIDH – Instituti Luso-Ilir për Zhvillimin Njerëzor“, shumë kjo e cila kalon në pronësi ekskluzive të Qendrës nga momenti i regjistrimit të organizatës në Gjykatë, anëtari themelues zhvishet nga e drejta e pronësisë së kësaj shume në momentin e përcaktuar me lart.
Në çdo rast do të bëhet evidentimi i këtyre mjeteve financiare dhe do të hartohet dokumentacioni përkates sipas ligjeve në fuqi.

Neni 9
Kriteret e Administrimit të Pasurisë
Organizata bën shpenzime vetëm për realizimin e qëllimit dhe objektit të veprimtarisë për të cilin është krijuar, si dhe për administrimin e mirëmbajtjen e pasurisë së saj.
Të gjitha të ardhurat që Qendra fiton nëpërmjet veprimtarisë së saj ekonomike, përdoren vetëm për përmbushjen e qëllimeve të përcaktuara në këtë Statut dhe në Aktin e Themelimit.
Fondet financiare ose ato materiale, të dhena, të kaluara për administrim, apo të dhuruara nga donatorë të ndryshëm me destinacion përdorimi të përcaktuar, do të përdoren pa ndryshuar destinacionin e tyre, me përjashtim të rasteve kur kjo është e pamundur, apo kur është dhënë miratimi nga vetë donatorët.
Marrëdhëniet e Qendrës me donatorët realizohen në përputhje me marrëveshjet përkatëse.
Në rast vetëshpërndarjeje, destinacioni i pasurisë së mbetur përcaktohet sipas ligjit nga organet drejtuese të Qendrës.

Neni 10
Organet drejtuese të Qendrës
Organet drejtuese të Qendrës janë:
Bordi Drejtues
Drejtori Ekzekutiv

Neni 11
Bordi Drejtues
11.1 Kompetencat. Bordi Drejtues është organi më i lartë vendimmarrës i Qendrës. Ai, përvec cështjeve të tjera, që çmon se duhet të shqyrtohen prej tij, vendos për ndryshimin e Statutit, Aktit të themelimit dhe rregullave të tjera të brendshme, vendos për transformimin, ndarjen ose bashkimin e Qendrës me qendra të tjera, përcakton fushat dhe programet e veprimtarisë, kërkon dhe kontrollon rregullisht realizimin e tyre, shqyrton çështjet ekonomike, financiare dhe të administrimit, miraton aktet më të rëndësishme në lidhje me buxhetin e qendrës dhe shpenzimet për vitin në vazhdim, nxjerr norma për rregullimin e veprimtarisë, të organizimit dhe të strukturës së Qendrës, emëron dhe shkarkon antarët e tij dhe Drejtorin Ekzekutiv, krijon komitete të posaçme, krijon organizma të tjerë vendimmarrës ose këshillimorë, autorizon direkt persona për të kryer detyra të caktuara, vendos për vetshpërndarjen e Qendrës dhe destinacionin e pasurisë së mbetur, si dhe për çdo çështje tjetër të parashikuar shprehimisht në ligj.
11.2 Përbërja. Bordi Drejtues përbëhet nga jo më pak se 3 (tre) anëtarë, deri në një numër të pakufizuar anëtarësh. Anëtarët e emëruar ushtrojnë këtë detyrë pa afat, ata e ndërpresin atë vetëm sipas rasteve dhe mënyrave të përcaktuara në statut.
11.3 Punonjësit e paguar nuk mund të jenë anëtarë të Bordit të Drejtorëve të Qendrës. Ata mund të marrin pjesë në mbledhjet e Bordit, vetëm kur jane te ftuar dhe nuk kane të drejtë vote.
11.4 Emërimi dhe ndryshimi i anëtarëve të Bordit. Emërimi dhe shkarkimi i anëtarëve të Bordit Drejtues, bëhet nga vetë Bordi ekzistues.
11.5 Emërimi bëhet pas kërkesës së paraqitur nga vetë kandidati, e cila shqyrtohet në mbledhjen e Bordit, ndërsa vendimi merret me shumicën e thjeshtë të anëtarëve të Bordit.
11.6 Shkarkimi i anëtarit bëhet kur ai ka shkelur Statutin, Aktin e Themelimit, rregulloren e Brendshme të Qendrës. Vendimi për shkarkimin duhet të merret nga jo me pak se një e treta e votave të anëtërëve të Bordit. Anëtari i propozuar për shkarkim nuk merr pjesë në votim, por ka të drejtë të mbrojë veten e tij para se te kryhet votimi nga Bordi Drejtues.
11.7 Anëtari i Bordit ndryshohet për raste specifike si:
a. kur pushon së ekzistuari si person juridik subjekti i përfaqësuar prej tij.
b. jep dorëheqjen.
c. vdes.
d. kryen me dashje veprime në dëm të Qendrës.
e. nuk respekton rregullat për pjesëmarrjen në mbledhjen e Bordit.
f. vepron në shkelje të dispozitave të përcaktuara në statut apo në aktin e themelimit, ose kryen me dashje veprimtari në dëm të Qendrës.
g. shpallet fajtor me vendim të formës së prerë të gjykatës, për kryerjen e krimeve të rënda.

h. Për këto raste, vendimi merret me shumicën e thjeshtë të votave te anëtarëve të Bordit.
11.8 Përgjegjësia e anëtarit të Bordit që largohet është e njejtë me atë të anëtarëve të tjerë, për veprimtarinë e tij të kryer deri në çastin e largimit
11.9 Mbledhja e Bordit. Bordi Drejtues mblidhet të paktën çdo 6-mujor, por mund të mblidhet edhe më shumë se një herë ne 6 muaj, kur ajo kërkohet nga një numër anëtarësh që arrin të paktën në kufirin e një të tretave të antarëve të Bordit ose nga Drejtori Ekzekutiv, për raste emergjente.
11.10 Mbledhja e Bordit është e vlefshme me pjesëmarrjen e më shumë se gjysmës së anëtarëve të tij, ndërsa vendimet, përveç vendimeve të cilësuara më sipër, merren me shumicë të thjeshtë votash të pjesëmarrësve në mbledhje. Çdo anëtar i Bordit ka të drejtën e vetëm një vote.
11.11 Mbledhja kryesohet nga Kryetari i Bordit, i cili zgjidhet nga Bordi me vendimin e shumicës së anëtarëve që e përbëjnë atë. Ai qëndron në detyrë për 7 vjet dhe është i rizgjedhshëm. Kompetencat e Kryetarit të Bordit kufizohen vetëm me organizimin e mbledhjeve, thirrjen, drejtimin dhe mbarëvajtjen e saj. Në rastet kur Kryetari nuk është i pranishëm në mbledhje, ai zëvendësohet përkohësisht nga një anëtar i Bordit, i zgjedhur nga Bordi për këtë qëllim.
11.12 Thirrja e anëtarëve të Bordit bëhet me shkrim, brënda një periudhe jo më pak se pesë ditë para datës së mbledhjes. Njoftimi dërgohet në adresën e deklaruar në selinë e Qendrës nga secili anëtar. Ftesa duhet të përmbajë edhe rendin e ditës së mbledhjes. Mosmarrja e njoftimit për shkak të ndryshimit të adresës është përgjegjësi e vetë anëtarit.
11.13 Mbledhja zhvillohet edhe kur nuk është respektuar afati i njoftimit, me kusht që në mbledhje të jenë të gjithë anëtarët që e përbëjnë Bordin. Anëtarët që për shkaqe të arsyeshme nuk mund të marrin pjesë në mbledhje, detyrohen të njoftojnë Kryetarin jo më vonë se 3 ditë para datës së mbledhjes. Nuk lejohet përfaqësimi në mbledhje i një anëtari nga një antar tjetër i Bordit, apo persona të tjerë të autorizuar prej tij. Antarët duhet të marrin pjesë në mbledhjet e Bordit të paktën një here në tre mbledhje radhazi.
11.14 Proçesverbali i mbledhjes mbahet nga njeri prej anëtarëve të Bordit. Kjo detyrë bëhet me qarkullim midis anëtarëve. Proçesverbalet e mbledhjeve dhe vendimet e Bordit duhet të mbahen në rregjistrat përkatës dhe me rregull kronologjik. Në fund, proçesverbali firmoset nga të gjithë anëtarët pjesëmarrës, ndërsa vendimi i zbardhur, nga Kryetari i Bordit dhe personi që e ka mbajtur atë. Një kopje e vendimit i dorëzohet çdo anëtari të Bordit. Kryetari mund të lejojë gjithashtu, që për efekte të shkurtimit të kohës së mbledhjes, të përdoren mjete elektronike të rregjistrimit të diskutimeve, por në këto raste materiali origjinal ruhet në arkive elektronike dhe CD. Çdo anetar i Bordit ka të drejtë të pajiset me një kopje të riprodhuar të materialit. Për këto raste bëhen shënimet përkatëse në proçesverbal duke shënuar emërtimin e dokumentit të riprodhuar në CD.
11.15 Marrëveshjet e veçanta dhe zgjidhja e konflikteve. Marrëveshjet ndërmjet Qendrës dhe një anëtari të Bordit, Drejtorit Ekzekutiv dhe/ose një punonjësi të saj, lejohen vetëm nëse:
a. lidhen për të përmbushur një qëllim të Qendrës
b. janë të drejta dhe te ligjshme
c. janë në përputhje me vlerën e tregut
11.16 Marrëveshjet duhet të miratohen nga Bordi me shumicën e thjeshtë të anëtarëve pjesëmarrës në mbledhje. Personi i interesuar përjashtohet nga votimi. Në raste marrëveshjesh të ndaluara, kur kushtet e mësipërme nuk janë zbatuar, bordi mund të anulojë marrëveshjen dhe të ngrejë padi për dëmshpërblim në gjykatë.
11.17 Mosmarrëveshjet ndërmjet anëtarëve të Bordit, ndërmjet tyre dhe Bordit, apo organit ekzekutiv, ose ndërmjet tyre dhe të punësuarve zgjidhen me mirëkuptim dhe në përputhje me statutin e rregullat e Qendrës. Në rast të kundërt çështja zgjidhet nga gjykata.
11.18 Ndryshimi i Statutit dhe i Aktit të Themelimit. Organi kompetent për ndryshimin e Statutit dhe të Aktit te Themelimit është Bordi. Ndryshimet mund të propozohen nga anëtarët e Bordit dhe Drejtori Ekzekutiv. Propozimet paraqiten me shkrim, shoqëruar edhe me argumentet përkatëse dhe i dërgohen Bordit brenda një periudhe jo më pak se një muaj përpara datës së mbledhjes së tij. Vendimi merret me jo më pak se dy të tretat e votave të anëtarëve të Bordit. E njëjta proçedurë ndiqet për miratimin apo ndryshimin e Rregullores së Brendshme.
Neni 12
Drejtori Ekzekutiv
12.1 Drejtori Ekzekutiv zgjidhet për një periudhë pesëvjecare, me të drejtë rizgjedhjeje.
12.2 Drejtori Ekzekutiv merret me veprimtarinë e përditshme dhe ekzekutimin e programeve të vendosura nga Bordi. Ai lidh dhe nënshkruan marrëveshje dhe kontrata në emër të Qendrës, në përputhje me vendimet e Bordit, përcakton personin që do te kryeje veprime bankare me llogarinë e Qendrës (financieri i Qendrës), ngarkon me detyra brenda funksionit arkëtarin dhe anëtarë të tjerë të administratës (kur ka të tillë) dhe kontrollon zbatimin e tyre, merr persona në punë, sipas vendeve vakante të caktuara nga Bordi, kontrollon mbarëvajtjen administrative të Qendrës dhe harton lidhur me të një raport të hollësishëm, të cilin ia paraqet Bordit çdo 3 muaj ose më shpesh kur kërkohet nga Bordi. Në mbledhjen vjetore të Bordit ai paraqet raportin përfundimtar vjetor dhe atë financiar, informon Bordin për çështjet që vlerëson se duhen paraqitur në Bord, duke përfshirë dhe ato që kanë të bëjnë me ndryshimin e Statutit, Aktit të Themelimit, rregulloreve, etj., harton projekte të reja lidhur me aktivitetin e Qendrës dhe ia paraqet për miratim Bordit. Në raste urgjente merr masat e nevojshme dhe menjëherë informon Bordin.
12.3 Drejtori Ekzekutiv mban përgjegjësi para Bordit për të gjithë veprimtarinë që kryen në funksionin që ka.
12.4 Përfaqësimi ligjor. Drejtori Ekzekutiv është përfaqësuesi ligjor i Qendrës me të tretët. Ai përfaqëson Qendrën në marrëdhëniet me personat juridikë ose fizikë vendas dhe të huaj, institucionet shtetërore në të gjitha llojet e marrëdhënieve juridike që Qendra krijon me to. Ai përfaqëson Qendrën edhe në proçeset gjyqësore kur është palë në gjykim dhe sipas rastit cakton një përfaqësues ose avokat për ndjekjen e çështjeve.
12.5 Administrata. Administrata e Qendrës drejtohet nga Drejtori Ekzekutiv. Në administratë bën pjesë vecanërisht arkëtari, i cili meret me mbajtjen e arkës së Qendrës dhe të gjithë dokumentacionin kontabël dhe financiar të Qendrës, përfshi atë që vërteton hyrjet e daljet e të ardhurave, si dhe sekretari. Organizimi i strukturës së administratës përcaktohet nga Bordi.

Neni 13
Përgjegjësia e anëtarëve të organeve drejtuese dhe punonjësve
Anëtarët e Bordit, Drejtori Ekzekutiv dhe punonjësit e Qendrës përgjigjen për detyrimet e Qendrës ndaj të tretëve vetëm në rastet kur gjatë ushtrimit të detyrës, me dashje ose nga pakujdesia, u kanë shkaktuar dëm të tretëve.

Neni 14
Viti Financiar
Viti financiar i Qendrës fillon më 1 janar dhe mbaron më 31 dhjetor të cdo viti, duke bërë përjashtim për vitin e parë.

Neni 15
Marrëdhëniet e punës
Marrëdhëniet e punës së Qendrës rregullohen konform dispozitave të Kodit të Punës së Republikës së Shqipërisë.

Neni 16
Bashkimi dhe Ndarja
Qendra mund të transformohet, ndahet ose bashkohet me qendra të tjera sipas kushteve të caktuara në Statut dhe në Ligj.

Neni 17
Shpërndarja e Qendrës
17.1. Vetshpërndarja
a. Qendra mund të vetëshpërndahet kur kjo vendoset nga Bordi i Drejtorëve, kur Qendra ka realizuar qëllimin, kur është bërë i pamundur realizimi i tij për arsye të ndryshme, si dhe për çdo rast tjetër që çmohet nga Bordi. Vendimi për shpërndarjen e Qendrës merret nga 2/3 e anëtarëve të Bordit.
b. Në këtë rast, Bordi cakton edhe një apo disa persona si Likuidatorë, për të bërë likuidimin e pasurisë. Likuidatorët, në të gjitha rastet kanë autoritetin dhe përgjegjësinë mbi asetet, pasurinë dhe përfaqësimin e Qendrës, që nga dita e emërimit të tyre, deri në përfundimin e likuidimit. Likuidatorët, veç të tjerash vlerësojnë pasurinë e mbetur dhe kujdesen që ajo të shkojë në destinacionin e përcaktuar nga Statuti, Bordi, Gjykata ose Ligji. Raporti përfundimtar i përgatitur nga Likuidatorët, miratohet nga Bordi dhe më pas ky i fundit kërkon çrregjistrimin e Qendrës në Gjykatë. Kur Bordi refuzon miratimin e raportit përfundimtar, çeshtja zgjidhet nga Gjykata.
c. Bordi, në vendimin për vetëshpërndarjen ose në atë të miratimit të Raportit përfundimtar të likuidimit, përcakton eventualisht edhe emrat e Organizatave Jofitimprurëse, të cilave do t’u kalojë pasuria e mbetur, si dhe pjesën taksuese të secilës.
17.2. Shpërndarja me vendim të Gjykatës
Sipas rasteve dhe mënyrës së parashikuar në ligj, gjykata mund të vendosë shpërndarjen e Qendrës. Në këtë rast, të gjitha kompetencat që ka Bordi kur vetëshpërndahet, i kalojnë Gjykatës, sipas procedurës së përcaktuar me ligj